เครื่องคอมพิวเตอร์ไม่ว่าจะ PC หรือ Notebook ปัจจุบันไม่มี Serial port ให้ใช้งานเหมือนแต่ก่อน แต่สำหรับคนทำงานที่เป็นวิศวกรหรือโปรแกรมเมอร์ที่ต้องใช้คอมพิวเตอร์สื่อสารกันระหว่างคอมพิวเตอร์กับเครื่องจักรในโรงงาน (เครื่องสมัยเก่าๆ ที่ยังไม่ได้เปลี่ยนมาใช้ port LAN หรือ USB หรือนักเล่นไมโครคอนโทรลเลอร์ที่ต้องเขียนโปรแกรมสื่อสารกับ Controller board ต่างๆ ที่ยังต้องรับ/ส่งข้อมูลกับบอร์ดทดลอง (บอร์ดสมัยใหม่เดี๋ยวนี้เริ่มเปลี่ยนมาเป็น USB มากขึ้นเรื่อยๆแล้ว)
นั่นหมายความว่าหากต้องการใช้งาน Serial port จึงต้องซื้ออุปกรณ์แปลงที่เรียกว่า USB to Serial มาใช้งานซึ่งหาได้ไม่ยาก แต่ด้วยความหลากหลายของมันเคยสังเกตุหรือไม่ว่าสินค้าของบางเจ้าก็มี Driver แถมมาให้ด้วยหรือของบางเจ้าก็ไม่จำเป็นต้องใช้ Driver และราคาก็มีความแตกต่างกันมาก (ร้อยกว่าบาทจนถึงประมาณพันบาท) เลยมีคำถามในใจว่าแล้วมันมีคุณสมบัติต่างกันอย่างไร?
ผมเองเคยซื้อมา USB to Serial port พวกนี้มาใช้งานอยู่บ้างและก็เจอปัญหาใช้งานได้บ้างไม่ได้บ้าง (ในกรณีที่ใช้งานมันไม่ได้ เมื่อเข้าไปดูใน Device manager ใน Windows จะพบว่าบนหน้าหัวข้อ Ports จะขึ้นแสดงเครื่องหมาย “?” ซึ่งหมายความว่า OS มันไม่รู็จักอุปกรณ์ที่เราเอามาเชื่อมต่อ) เท่าที่สังเกตุปัญหามาจากสองส่วนที่ต้องทำความเข้าใจกับมัน
ประการแรกคือความเข้ากันได้ของเวอร์ชั่นของ Windows ที่ลงบนเครื่องคอมพิวเตอร์ บางครั้งจะเจอปัญหาว่า OS มองไม่เห็นตัวอุปกรณ์ที่เราเอามาเสียบ นั่นเลยอาจเป็นเหตุผลว่าทำไม USB to Serial port ของบางเจ้าถึงต้องแถมแผ่น Driver มาให้ด้วย และผู้ใช้ต้องเข้าไปอ่าน User guide ของมันว่าจะต้องติดตั้งอย่างไรและมีข้อจำกัดอย่างไรบ้าง
ประการที่สองผมเข้าใจว่าหาก Chip IC บนอุปกรณ์ USB to Serial นั้นมีความเป็น Universal หรือเป็นที่นิยมในท้องตลาดพอก็จะทำให้ OS ปัจจุบันมองเห็นอุปกรณ์โดยอัติโนมัติโดยไม่ต้องมีการติดตั้ง Driver แต่อย่างใด
จนมาครั้งหนึ่งที่ผมได้ซื้อ USB to Serial ซึ่งเป็นสินค้าของทางร้าน ETT มาใช้งานและทางร้านได้ให้เอกสารที่เป็น User guide ของตัวอุปกรณ์มาให้ด้วย ซึ่งมันอธิบายวิธีการติดตั้งของมัน อุปกรณ์ตัวนี้ผมเคยเอาไปเสียบกับทั้งคอมพิวเตอร์ที่เป็น Windows XP, 8, 10 ผลที่ได้คือมีทั้งที่ต้องเข้าไปเซ็ทค่าใน Windows เพื่อแก้ไขให้เหมาะสม หรือในกรณี Windows ที่ไม่ต้องไปเซ็ทค่าใดๆ เลย (เสียบแล้วเครื่องคอมมองเห็นเป็น comport เลย)
และทำให้ผมเข้าใจปัญหาได้ลึกซึ่งขึ้นจึงขอเอาบทความใน User guide ของทางร้านมาลงต่อท้ายไว้ด้วย เผื่อว่าอาจจะเป็นประโยชน์กับผู้อ่านที่ต้องใช้งานอุปกรณ์ชนิดนี้ แล้วอาจเจอปัญหา และสามารถวิเคราะห์แก้ปัญหาได้ครับ
เนื่องจากระบบปฏิบัติการ Windows 8 จะยอมให้ติดตั้งใช้งานเฉพาะกับตัวอุปกรณ์ภายนอกที่มี Driver จากแหล่งที่มาที่ลงทะเบียนกับทาง Microsoft ไว้แล้วเท่านั้น ทำให้ผู้ใช้งานเกิดปัญหาไม่สามารถติดตั้งอุปกรณ์ USB/Converter เพื่อใช้งานกับ Window 8 ได้
การแก้ไขปัญหาสามารถทำได้โดยการไปสั่งลบค่า Product ID ของ USB Device ที่เป็นรหัสสินค้าของ ETT ที่ได้รับการจัดสรรมาจาก FTDI ให้กลับเป็นรหัสค่า Product ID ค่ามาตรฐานของ FTDI แทน ซึ่งจะสามารถติดตั้งใช้งานอุปกรณ์ USB กับ Windows 8 ได้ทันที โดยไม่ต้องทำการติดตั้ง Driver ใดๆ อีก เนื่องจากทาง FTDI ได้ทำการลงทะเบียนไว้กับทาง Microsoft ไว้เรียบร้อยแล้ว
เพื่อให้อุปกรณ์ Converter USB/Comport รุ่นต่างๆ ของผู้ซื้อสินค้าของ ETT ทั้งหมดสามารถใช้งานได้กับระบบปฏิบัติการ Windows 8 และ Windows รุ่นที่ต่ำกว่าได้ทั้งหมด ทาง ETT จึงจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนรหัส Product ID ของอุปกรณ์ USB ทุกตัวให้เป็นรหัสมาตรฐานของ FTDI ซึ่งจะส่งผลให้อุปกณณ์ทุกตัวจะมีค่า Product ID เป็น 0X6001 และมีค่า Vendor ID เป็น 0X0403 และมีค่า Device Name เป็น “USB Serial Port” เหมือนกันหมด ไม่สามารถแสดงชื่อให้ตรงกับตัวสินค้ารุ่นต่างๆ ได้เหมือนเดิมที่ผ่านมาได้อีก ดังนั้นผู้ใช้ต้องจดจำเองว่าอุปกรณ์ตัวใด รุ่นใด มีค่าหมายเลข Comport เป็นเท่าใดเอง ดังตัวอย่าง
The Operating System of Windows only accepts and allows installing external devices that its source of the driver has exactly been registered with Microsoft. That is the reason why customers always have problems because they cannot install any USB/Converter Device for use with Windows 8.
The way to solve this problem is to erase the Product ID of USB Device that is Code from ETT and it is allocated from FTDI; next, the user needs to change it to the standard value of FTDI instead. Lastly, users can install all USB Converter devices with the Operating System of Windows 8 instantly without installing any more Drivers because FTDI has already registered with Microsoft.
The way to modify Converter USB/Comport devices of ETT to be compatible with the operating System of Window 8 and lower is to edit and change the code of Product ID of all USB Devices to be the standard Code of FTDI instead; in this case, it has an effect on all devices because Product ID becomes 0x6001; Vendor ID becomes 0x0403, and Device Name becomes “USB Serial Port”. Remember, it cannot show any list of products according to models unlike in the past; so, the user needs to remember what the Comport Number of each device is by itself as shown in the example above.